Klienci z różnych stron świata: Łotwa

Według Głównego Biura Statystycznego Polska w 2018 r. zajęła piąte miejsce wśród zagranicznych partnerów handlowych Łotwy. Była ósmym największym eksporterem towarów łotewskich (503 mln euro) i trzecim co do wielkości partnerem importowym (1,4 mld euro). Takie statystyki są bardzo obiecujące dla firm, które chcą wejść na ten rynek. Nie jest to jedyna przyczyna, dla której warto zapoznać się z kulturą biznesową Łotwy. Kontakty z łotewskimi partnerami biznesowymi, zarówno w Polsce, jak i za granicą, współpraca z łotewskimi członkami zespołu, komunikacja z Łotyszami w każdych innych okolicznościach, to codzienność w dzisiejszym zglobalizowanym świecie. Jak w każdym innym przypadku obcowania z innymi kulturami, warto zapoznać się z ich podstawowymi cechami, żeby nie popełnić żadnych gaf, a w przypadku Łotwy, może to się okazać zdradliwe. Łotwa, mimo bliskości geograficznej, kulturowo znacznie różni się od Polski.

Odmienna kultura

Ciekawym faktem jest to, że Łotwa od wieków znajdowała się pod dużym wpływem obcej kultury – i wcale nie jest to kultura rosyjska, co mogłoby się wydawać oczywiste, ze względu na położenie geograficzne i najnowszą historię. Panowanie Wikingów, Niemiec i nawet rządy niemieckie podczas panowania rosyjskiego w XIX w. w znaczący sposób ukształtowały kulturę Łotwy. Kraj ten uzyskał niepodległość dopiero w 1918 r. Większość społeczeństwa jeszcze na początku XX w. czuło się bardziej Niemcami niż Łotyszami. Oczywiście dotyczy to rdzennej ludności. Czterdzieści procent ludności Łotwy to osoby przyjezdne – Słowianie, głównie Rosjanie przesiedleni tam w czasie okupacji radzieckiej (1945-1991). Powyższa historia w pewnym stopniu wyjaśnia następujący opis kultury Łotwy, który czasem może przypominać bardziej opis kultury niemieckiej niż słowiańskich sąsiadów.

Dystans i bezpośredniość

Łotewską kulturę można scharakteryzować jako formalną oraz bezpośrednią. Łotysze komunikują się bezpośrednio, przechodzą prosto do rzeczy, raczej unikają tak zwanego small talk. Spotkania i wszelkie rozmowy są formalne i pozbawione emocji. Pokazuje to także ich mowa niewerbalna, która jest bardzo ograniczona. Mogą zatem czasem sprawić wrażenie obojętnych czy chłodnych, a w niektórych przypadkach utrudnić interpretacje całego przekazu. Kontakt wzrokowy jest jednak bardzo ważny. Jego brak może być uważany za brak zainteresowania i szacunku. O formalności świadczy także bardzo kulturalna wymiana wizytówek czy tez tytułowanie się per pan i pani. Spotkania są bardzo ustrukturyzowane. Ściśle przestrzega się agendy, przerywanie i wtrącanie w zdanie nie spotykają się z aprobatą, ale już pytania stawiane w celu rozwiania wątpliwości są jak najbardziej na miejscu. Łotysze są zdystansowani, ale przy tym zdeterminowani. Kiedy podejmą decyzję, już raczej jej nie zmienią. Prezentacje powinny być podparte faktami i dobrze przygotowane. Czynnikiem decydującym, który ma szansę zaważyć o współpracy, może się okazać zysk dla firmy. W związku z tym, że decyzje podejmuje się odgórnie, nie oczekuj, że zostanie ona podjęta od razu na spotkaniu. Decydenci mogli wcale nie uczestniczyć w dyskusji czy negocjacjach i będą musieli być szczegółowo wdrożeni w temat.