Jak sobie radzić z emocjami i niepewnością w trudnym czasie?

Strach i lęk to podobne stany emocjonalne, jednak nie są to pojęcia tożsame. Strach to reakcja na realne zagrożenie. Może mieć działanie mobilizujące i ma nas chronić. Tymczasem lęk dotyczy potencjalnej sytuacji, którą podsuwa nam wyobraźnia. Lęk powoduje niepewność i bezradność. Te stany w dłuższym horyzoncie czasowym mogą wpływać destrukcyjnie m.in. na pracę zespołową w niepewnych czasach.

Od czasu inwazji Rosji na Ukrainę oraz nałożenia na Rosję sankcji gospodarczych w wielu zespołach atmosfera stała się bardzo napięta. Z jednej strony trzeba szybko podejmować decyzje biznesowe. Z drugiej strony zarówno szefowie, jak i pracownicy, czują się niepewnie, a z uwagi na lęk, bezsilność, niepewność oraz powiązany z nimi stres, pojawiające się w zespole, niektórym coraz trudniej skoncentrować się na zadaniach i utrzymywać nerwy na wodzy. Bywa, że pracownicy są przygaszeni i wycofują się z interakcji. To wszystko przekłada się na jakość współpracy i ogólne napięcie w zespole.

W takiej sytuacji przełożony również ma prawo być zmęczony. Może czuć się jak maratończyk, który zaczyna mieć wątpliwości, czy wystarczy mu sił, aby dotrzeć do mety. Jak w sytuacji niepewności efektywniej zarządzać zespołem i jak łagodzić kumulujące się wśród jego członków negatywne emocje, a jednocześnie zadbać o siebie?

Szefie, zacznij od siebie

„Jeśli ciśnienie w kabinie gwałtownie spadnie, maski tlenowe wypadną automatycznie. Pasażerowie podróżujący z dziećmi zakładają maskę najpierw sobie, a następnie dziecku”. To komunikat bezpieczeństwa dla pasażerów, który pojawia się przed każdym startem samolotu.

Dlaczego zakładanie maski należy zacząć od siebie? Jeśli poziom tlenu gwałtownie spadnie, możesz szybko stracić przytomność w wyniku niedotlenienia, a wtedy nie pomożesz ani dziecku, ani sobie. Gdy jednak zadbasz o siebie w pierwszej kolejności, będziesz mógł skuteczniej zadbać o bezpieczeństwo bliskich.

Podobnie należy postępować w sytuacjach kryzysowych w życiu zawodowym. Jak zatem – będąc szefem – możesz zadbać o siebie, aby przełożyło się to pozytywnie na zespół?

1] Higieniczny tryb życia – zaplanuj czas na pracę i czas na chwilę wytchnienia. Ważne są regularne posiłki i czas na sen (min. 7 godzin). Pij dużo wody – przynajmniej 6-8 szklanek dziennie (łącznie ok. 2 litrów). Regularne picie wody nie tylko zapobiega wielu chorobom i wspiera metabolizm, ale też ma zbawienny wpływ na koncentrację oraz efektywną pracę mózgu.

2] Znajdź każdego dnia chwilę (przynajmniej 30 minut) dla siebie, daj głowie odpocząć. W tym czasie odetnij się od czytania e-maili i wiadomości. Nie zaglądaj do mediów społecznościowych. Przeznacz ten czas na spacer, jogging lub inny sport. Nawet umiarkowana, ale regularna aktywność fizyczna pomaga utrzymać dobrą kondycję i samopoczucie. Ponadto ma korzystny wpływ na układ nerwowy, zwłaszcza na mózg, m.in. ze względu na zwiększony przepływ i natlenienie krwi, rozwój nowych komórek mózgowych oraz wyzwalanie neuroprzekaźników, które przekładają się na poprawę nastroju. Korzystne są też ćwiczenia oddechowe lub medytacja. Odcięcie się od spraw bieżących nawet na 30 minut dziennie pozwoli ci się zregenerować i nabrać nowej energii do działania.

3] Zadbaj o wsparcie emocjonalne – aby złapać oddech od emocji pojawiających się w pracy, pomocne mogą być rozmowy i wspólny czas spędzony z przyjaciółmi lub rodziną. Czasem może pomóc rozmowa z szefem, jednak z doświadczenia wiem, że nie zawsze szef ma czas na regularne wsparcie, a rezultat zależy w dużej mierze od stopnia otwartości relacji na linii szef–podwładny. Jeśli zatem czujesz, że jako menedżer potrzebujesz oddechu i świeżej perspektywy, warto (przy wsparciu działu HR) zdecydować się na pomoc doświadczonego, profesjonalnego mentora biznesowego, najlepiej spoza firmy. Mentor to ktoś, kto na swojej drodze biznesowej zebrał już szereg doświadczeń i może się nimi z tobą podzielić, dzięki czemu nabierzesz wiatru w skrzydła. Ponadto mentoring – prowadzony w formie indywidualnych spotkań – dodaje odwagi, zwiększa poczucie bezpieczeństwa i ogranicza poczucie samotności w stawianiu czoła wyzwaniom. Stwarza przestrzeń do bezpiecznej komunikacji, szczerego feedbacku i sparringu. Mentor daje wsparcie Human to Human – obecność, uważność i empatię, co jest szczególnie ważne w dynamicznych czasach, szczególnie podczas pracy hybrydowej, potęgującej często poczucie izolacji. Profesjonalny mentor poza merytoryczną wiedzą biznesową i doświadczeniem, dzięki którym na swoje wyzwania możesz spojrzeć inaczej, ma również przygotowanie psychologiczne do pełnienia takiej roli, co w dzisiejszych czasach jest bardzo cenne.